Heide

Etappe 11: Hellendoorn – Holten (15 km)

/ jverhelst / Een reactie plaatsen

🥾 Terrein: Afwisselend bos, heide en goed begaanbare zandpaden, met enkele verharde stukken. Overwegend vlak met licht glooiend reliëf op de Hellendoornse Berg en Holterberg.

🏰 Bezienswaardigheden:

  • Werkkamp Twilhaar (herdenkingssite WOII)
  • Schaapskooi Twilhaar met infopunt
  • Stoetselenveld (uitgestrekte heide)
  • Holterberg (58 m) met uitzichtpunt en schuilhut
  • Informatieve geschiedenis-kubussen richting Holten

🗺️ Afstand & duur: ±15 km – halve wandeldag (inclusief regenpauzes)

⛰️ Zwaartegraad: Licht tot gemiddeld – toegankelijk terrein, kortere afstand, enkele hellingen

⭐ Oordeel: 3,5/5

Vandaag was het een kortere dag van een goede 15 kilometer, naar de Sallandse Heuvelrug, maar vooraf was er wel veel regen voorspeld. Een groot deel ging, op papier toch, gelukkig langs en door bossen en dus was er goede hoop dat het zou meevallen met de grootste natheid. Aan de start bleek dat we al 195 kilometer hadden afgelegd en nog een goede 306 kilometer tot eindpunt Sint-Pietersberg voor de kiezen hadden.

Een werkkamp en schaapskooi

Tijdens het eerste stuk bos, op de Hellendoornse berg, na een stuk verharde pad, kwamen we aan het werkkamp Twilhaar. Dit was aanvankelijk een werkkamp voor werklozen en daklozen, maar werd tijdens de oorlog al snel omgevormd tot een werkkamp en later transit voor Joden. Vandaag is er een herdenkingsplaat en een infobord.

Een hele andere vibe was er even verder, aan de schapenstal van Twilhaar. De schaapskooi werd in 1973 gebouwd voor het onderhoud van de heide van de Haarleberg, maar omdat de plaatselijke korhoenpopulatie hierdoor verdween, werd de schapenkudde en het onderhoud afgevoerd. In de schaapskooi zitten vandaag nog wel wat blatende vrienden, en er was vlak erbij ook een infopunt waar je iets kon drinken en eten tegen zeer democratische prijzen.

Door heide en naar de Holterberg

Na het volgende stuk bos, het Nijverdalse spoorbos, was het volgende hoogtepunt het Stoetselenveld, een uitgebreid stuk heidegebied. Hoewel het niet in zijn paarse glorie stond, was het toch zeker de moeite waard, zelfs ondanks de soms wat onheilspellende grijze wolken. Via de Helledoornseweg, een oude doorgaande handelsweg, ging het naar het hoogste punt van vandaag.

Ook op de Holterberg (58 meter hoog) was het uitzicht mooi. En nog beter, hier stond ook een grote schuilhut waardoor het lunchen ondanks de tweede regenbui van de dag toch droog en zittend kon plaatsvinden. Zelfs tijdens een korte wandeldag is dat toch een absolute meerwaarde om de goede moed erin te houden.

Opnieuw in Holten

En na nog een stuk heide ging het in rechte en dalende lijn naar Holten, door een mooi en goed begaanbaar bospad. Na ongeveer anderhalve kilometer kwamen we aan op de kruising tussen het Marskramerpad en het Pieterpad, waar ik bijna tien maand eerder mijn stukje op de eerste wandelroute had geëindigd.

Daarna wandelden we richting onze eindbestemming, waar om de zoveel tijd een kubus stond die je kon draaien en waar je regionale en globale geschiedenisfeiten per jaar kon lezen. In Holten zelf moesten we de trein nemen, dus konden we nog op het gemak iets drinken in Het Klavertje, waar mijn reisgezel en ik een potje Lost Cities speelden.

Vrienden op de fiets

In Holten zelf was de accommodatie niet echt op maat en dus namen we de trein naar Rijssen. Ook hier was ik vorig jaar op het Marskramerpad geweest. Hier maakten we gebruik van het principe van Vrienden op de Fiets, waar je met een lidkaart van 10 euro (voor Belgen) en een bedrag van 25 euro per persoon bij iemand thuis kunt overnachten, inclusief ontbijt.

Ik had al een licht voorgevoel dat er misschien iets was verkeerd gelopen en bij aankomst bleek dat er toch een klein beetje iets mis was met de boeking, maar er was gelukkig ook een afzegging en zo konden we toch verblijven in het gezellige huisje bij de sympathieke gastvrouw Dorothée. Eten deden we in de Buena Vista, een tapasbar met een all you can eat-concept. Een goede formule, zo bleek, maar ook erg verraderlijk.

Meer wandelingen op het Pieterpad vind je hier: https://fromtheseatothelandbeyond.com/het-pieterpad/

Wandeldag 7: Boderne – Rønne

/ jverhelst / Een reactie plaatsen

🥾 Terrein: Afwisselend en uitdagend – duin- en bospaden met pittige hoogteverschillen, steile houten trappen, gras- en fietspaden, strandpassages en rustige bosstroken. Ook langs een luchthavenomheining en vakantiehuisjes.

🏰 Bezienswaardigheden:
• Kleine haven van Boderne, startpunt met charmante sfeer
• Rode waterval(letje), verrassend, ook al is ‘rood’ hier relatief
• Arnager, gezellig dorpje met eetgelegenheden
• Luchthaven van Bornholm
• Eindpunt in Rønne, met witte kerk en vuurtoren als iconisch decor

🗺️ Afstand & duur: Officieel 19,8 km – een stevige dagwandeling met voldoende rustmomenten.

⛰️ Zwaartegraad: Matig tot pittig door de eerste kilometers vol klimmen en dalen, gevolgd door meer gematigde stukken.

⭐ Oordeel: 3,5/5

Vandaag was het de laatste wandeldag op het kustpad. En met 19,8 officiële en 21,1 officieuze kilometers beloofde het nog een mooie afsluiter te worden. We werden wat gedwongen om een laat startuur te nemen, aangezien de eerste bus naar Boderne pas op 10u44 vertrok. Deze moest eerst nog helemaal het eiland rond.

Uitdagend afscheid

Na een wat later ontbijt en een succesvolle busrit, konden we om 11u30 aan de laatste wandeldag beginnen. Vanaf de kleine haven van Boderne begon een onverwacht pittige eerste vijf kilometer waarin het continu op en neer ging en duin- en bospadjes best grillig waren. Af en toe werden we ook op en af nogal grote, steile houten trappen gestuurd, niet zelden om een kort stukje strand te doen. Hier zagen we wel onze eerste waterval(letje), de rode, die wel niet echt rood was. Maar goed, de vorige watervallen waren volledig opgedroogd.

Na een proteïnebar besloten we door te wandelen tot Arnager. De route was gelukkig iets milder, met ook wat stukken op gras- en fietspad. De meeste hoogtemeters leken gemalen. Kort voor het dorpje was er nog een passage op het strand. In Arnager nuttigden we onze resterende lunch, al was het inmiddels half drie. Een beginnersfout.

Een behouden vlucht

We zaten hier net over de helft en moesten nog 9,2 kilometer afleggen. Een nieuw, lang graspad voerde naar de luchthaven van Bornholm, waar we toevallig een vliegtuig zagen landen. Af en toe viel onze blik op het smalle pad beneden, langs de zee, waar het pad vroeger liep, maar vervangen was door het comfortabele maar wat eentonige pad langs de omheining van de kleine luchthaven, al is er hier nog wel wat mooie heide.

Terug naar Rønne

Eens hier gepasseerd was er een al even eenzijdig stuk langs ettelijke vakantiehuisjes en door een bos, waarna zowel het strand als de haven van Rønne vanaf het pad te zien was. Het was nog een mooie laatste kilometer van de Kyststi. Zo kwamen we opnieuw op het startpunt aan, met zicht op de mooie witte kerk en vuurtoren.

Om de cirkel helemaal rond te maken verbleven we in dezelfde B&B als tijdens onze eerste keer in Rønne. Toeval wilde dat we zelfs dezelfde kamer kregen. Omdat we nogal suckers zijn voor symboliek gingen we ook opnieuw naar Café Gustav, dit keer wel niet voor een burger, maar wel voor een slaatje met zalm en pasta met scampi.

Meer wandelingen op het kustpad van Bornholm vind je hier: https://fromtheseatothelandbeyond.com/kystsi-bornholm-dk/

Wandeldag 6: Dueodde – Boderne

/ jverhelst / Een reactie plaatsen

🥾 Terrein: Afwisselend – eerst strandwandelen langs de zee, daarna bos-, heide- en duinpaden met hier en daar zandige stroken. Ook een militair terrein met beperkingen en waarschuwingsborden.

🏰 Bezienswaardigheden:
• Strand met rustgevend zee-geruis
• Prachtige watermolen in Slusegaarden
• Militair terrein van het Deense leger met schietzone (toegankelijk wanneer rode bal niet hangt)
• Het charmante Boderne, kleine nederzetting aan de kust

🗺️ Afstand & duur : Circa 15 km, rustige dagetappe met voldoende rustmomenten en een ontspannen tempo

⛰️ Zwaartegraad: Licht tot matig – strandwandelen kan vermoeiend zijn, militair terrein brengt extra alertheid mee maar weinig klimwerk.

⭐ Oordeel: 4/5

Door het feit dat we gisteren vijf kilometer extra deden en we in hetzelfde hotel verbleven, konden we deze etappe van pakweg 15 kilometer met een tot het minimum gevulde rugzak doen. We konden ook onze tijd nemen voor een zeer goed ontbijt op de camping, dat op alle vlakken een hele fijne locatie bleek.

Strandwandelen

Rond half 10 gingen we terug naar het strand, waar we de hazelworm gelukkig genoeg niet in twee gereten zagen, waardoor ik er van uitging dat het alsnog een goed en veilig plekje had gevonden Daarna was het gedurende de eerste 5 à 6 kilometer strandwandelen, wat gezien het weer en het geruis van de zee leuk was, maar na een tijdje botste het toch een beetje op z’n limiet.

Een idyllische watermolen en een militair terrein

Gelukkig boog het pad daarna af naar Slusegaarden, een plek die grotendeels bestond uit vakantiewoningen, maar ook mooie bos, heide- en duinpaden. Het zand dook nog her en der op, maar het was toch doorgaans makkelijker wandelen. Een klein hoogtepuntje was hier te vinden door de mooie watermolen.

Het tweede element was minder eenduidig positief. Een groot deel van dit stuk is namelijk in het bezit van het Deense leger en wordt af en toe gebruikt als schietterrein. Wanneer de rode bal in de lucht hangt zijn grote stukken niet toegankelijk. De bal was hier gelukkig wel naar beneden. Toch was het er niet echt comfortabel wandelen. Overal stonden er borden die je er aan herinnerden dat je of op een militair terrein zat of dat er her en der op ammunitie in de grond zat. Gezellig!

Boderne en de bus

Gelukkig kwamen we heelhuids, in een stuk en zonder dat we op het appel moesten bij de commandant van de Bornholm divisie aan de overkant. Op grote stukken was het verboden om de fotograferen, waardoor er hier dus geen visueel bijgerecht van volgt. Eens van het militair terrein was het nog een goede kilometer naar Boderne en daarna nog een dikke kilometer naar de bushalte, die we nog even moest zoeken.

Aan deze kant van het eiland heb je enkel een buslijn waarbij de bus tussen begin juni en eind september het hele eiland rondrijdt. Er zijn er dan ook maar 4 per dag dus je wilt deze niet missen. Dat deden we gelukkig niet en zo arriveerden we weer in onze hostel, waar een goede douche en een degelijke hamburger onze dag verder kleurde.

Meer wandelingen op het kustpad van Bornholm vind je hier: https://fromtheseatothelandbeyond.com/kystsi-bornholm-dk/

Extra wandeldag: Sandvig

/ jverhelst / Een reactie plaatsen

🥾 Terrein:
Wandelingen langs fietspaden, weides, bossen en rotsige kustpaden, met enkele avontuurlijke stukken langs oude steengroeven.

🏰 Bezienswaardigheden:

  • Petrogliefen van Madsebakken: bronstijdtekeningen (3000 jaar oud) van zon, zonneschip en sterren, gegraveerd in indrukwekkende rotsblokken, met een gerestaureerd zonneschip.
  • Cirkelpad (Cirkelstein): panorama’s gecreëerd met grote houten cirkelconstructies, wandelroute door bos en weiland.
  • Hammershus: grootste middeleeuwse kasteelruïne van Noord-Europa, met een rijke geschiedenis als twistappel tussen kerk en kroon, en indrukwekkende uitzichten over het eiland.
  • Stenhuggerstein: wandelroute langs oude steengroeves en het Opaalmeer, met rotsachtige paden en heidevelden.
  • Minigolf in Sandvig: oudste minigolfbaan van Denemarken (1951), met banen geïnspireerd op Bornholmse iconen, met een leuke en competitieve afsluiter.

⏳ Afstand & duur:
Ongeveer 10 km wandelen, kleine daguitstap.

⛰️ Zwaartegraad:
Makkelijk tot matig; overwegend vlak terrein met af en toe rotsige paden en een kleine uitdaging bij de steengroeve.

⭐ Oordeel: 4/5

Na wandeldag twee was er een extra dag gepland in Sandvig. In eerste instantie was dit om een bezoek te kunnen brengen aan het kasteel Hammershus, de grootste kasteelruïne van Noord-Europa. Het ontbijt was die ochtend iets beperkter, maar gezien het kortere programma was dat niet zo erg.

Zonneschepen en cirkelpanorama’s

Om 10 uur verlieten we de hostel en gingen langs een fietspad naar Alligne. We moesten even op onze stappen terugkeren door een vergeten zonnecrème, maar dit bleek een geluk bij een “ongeluk”. We zagen zowaar twee reeën, waaronder een kalfje, het pad oversteken op enkele meters. Een bijzonder zicht.

Niet veel later arriveerden we aan de petrogliefen van Madsebakken. Dit zijn tekeningen uit de Bronzen Tijd, ongeveer 3000 jaar oud, die de zon, het zonneschip en de sterren uitbeelden. De petro verwijst dan weer naar de indrukwekkende rotsblokken waar deze zo lang geleden werden op getekend. Het zonneschip was nog duidelijk te zien, waarschijnlijk als enige bewust hersteld. Maar het was sowieso de moeite.

Van daaruit namen we de cirkelstein (of het cirkelpad), vernoemd naar de grote houten cirkelconstructies die er werden gezet om als panorama te dienen. Het een was al wat mooier dan het ander. Het pad zelf was eens wat anders, door een weide en een bos. Na een kleine 3 kilometer zagen we onze hoofdattractie, Hammerhus, in de verte.

Hammerhus

Het kasteel werd gebouwd door de aartsbisschop van Lund en was lange tijd een twistappel tussen de koning van Denemarken en de Katholieke Kerk. Later zou dit ook nog eigendom worden van de Hanzestad Lübeck, Zweden en uiteindelijk opnieuw Denemarken, waarbij het vaak een symbool was van repressie van de lokale bevolking, wie het ook in handen had.

De ruïne was groter dan verwacht en indrukwekkend, de moeite waard om er de tijd voor te nemen zonder druk en volledige rugzak op de schouders. Ook de uitzichten, waaronder deze over het pad dat we de dag ervoor hadden bewandeld, waren knap vanop de heuvel van iets meer dan 70 meter. We konden dus ook deze must see van Bornholm afvinken.

Prachtig wandelen door de groeven

Aan het bezoek werd nog een tweede wandeling gekoppeld. We namen opnieuw het kustpad tot in Hammerhavn en van daaruit namen we het Stenhuggerstein, langs de restanten van de oude groeven. Het opaalmeer was mooi, omringd door de imposante rotsen, waarbij jongeren van de gelegenheid gebruik maakten om een relatief diepe duik te nemen.

Vervolgens bleek het pad avontuurlijker dan verwacht, maar ook opnieuw mooier. Het eerste stukje, met de rotsige paden deden zowaar denken aan de Malerweg in Duitsland. Het tweede stuk was dan weer dezelfde soort heide die we gisteren ook zagen. Via een zandpad kwamen we terug in Sandvig.

Minigolf!

Nadat we even bekomen waren, kozen we voor een ander soort avontuur, de oudste minigolfbaan van Denemarken, uit 1951. Vroeger was het uit hout, tegenwoordig kreeg het een remake met iconen uit Bornholm (zoals Hammershus, de kerk van Rønne en een van de befaamde ronde kerken van Bornholm). Een zinderend partijtje mingolf, gewonnen door Sara met 55-66.

Na een douche deden we opnieuw de anderhalve kilometer naar Alligne om naar het pastarestaurant te gaan. Een paste ragù en cacio & pepe. Het was wel lekker maar ongelofelijk hoeveel je ervoor moest neertellen. Een restaurantbezoek in België was plots in perspectief geplaatst.

Meer wandelingen op het kustpad van Bornholm vind je hier: https://fromtheseatothelandbeyond.com/kystsi-bornholm-dk/

Etappe 5: Rijssen – Holten

/ jverhelst / Een reactie plaatsen

🥾 Terrein: Afwisselend met bos- en heidegebieden, zandpaden, asfaltstukken en natuur langs de Regge. Een deel met vakantiepark en schapen, gevolgd door heide met een bijzondere pingo-ruïne en de klim op de Sallandse Heuvelrug.

🏞️ Bezienswaardigheden:

  • De Regge-rivier met natuurrijke oevers, afgewisseld met zicht op een vakantiepark
  • Pingo-ruïne op de Zunasche Heide: geologisch fenomeen van gesmolten ijslensen
  • Canadese begraafplaats langs het pad
  • Sallandse Heuvelrug: bosrijk gebied met hoogteverschil tot 50 m
  • Eindpunt Holten, een bruisend plekje met terrasjes en wandel- en fietsroutes

⏳ Afstand & duur: Circa 12 kilometer, korte dagetappe, inclusief kleine omwegen.

⛰️ Zwaartegraad: Makkelijk tot matig, met een stevige klim op de heuvelrug en enkele modderige/zandige stukken.

⭐ Oordeel: 4/5

De laatste dag was zelfs met de officieuze stukken erbij kort. Er was nog 11,7 kilometer op het Marskramerpad zelf en 15,2 met het stuk naar en van het pad erbij. In het Huis van Bewaring was het goed vertoeven en goed ontbijten. Ze nam ik met volle maag de trein van Almelo naar startplaats Rijssen.

Ik koos ook voor een iets andere route dan gisteren. Niet per se mooier, maar wel minder bedrijventerrein, 1,9 kilometer later stond ik opnieuw aan de voetveer, ditmaal zonder passagiers en omstaanders. En zo begon de laatste 12 kilometer van deze reis op het Marskramerpad.

Nog wat Regge

Met een terugblik naar gisteren werd het pad weer vergezeld door de inmiddels vertrouwde Regge. Het was er leuk wandelen, maar ook een tikkeltje raar, omdat aan je linkerzijde een vakantiepark ligt en je op die manier dus ook inkijk hebt in de vakantiehuisjes. Meestal viel dat mee, maar er was ook af en toe een man in boxershort. Dan was de natuurpracht aan de rechterzijde toch wat leuker.

Na een klein stukje omringd door schapen, sowieso veel beter dan door psychopathische koeien, kwam ik in een wei waar een gespannen touw voor verwarring zorgde. Het leek alsof het pad naar links nam, maar dan kwam ik aan een nieuwe omheining. Uiteindelijk moest ik er gezwind over stappen en kon ik zo naar het minst leuke deel van de dag, een stuk asfalt zonder charme.

Heide en geologisch vertier

Maar het laatste deel compenseerde probleemloos. Eerst was er een stuk door de Zunasche heide, met een Pingo-ruïne, een geologisch verschijnsel waarbij een ijslens bij het smelten verhard en vaak opgevuld wordt met veen. Ik had er nog nooit van gehoord, en had eerst Pingu gelezen, wat een beetje verwarrend was. Maar de heide was, ondanks dat het om een kort stukje ging, wel weer prachtig.

De Sallandse heuvelrug

Daarna leidde een asfaltpad naar een pittige zandweg door de bossen. Het Marskramerpad loopt hier door de Sallandse heuvelrug en klimt op dit stuk naar 50 meter. Dat lijkt misschien niet zo indrukwekkend, maar door de zanderige ondergrond was het toch een inspanning.

Na wat klimmen en dalen passeer je nog langs een Canadese begraafplaats. Ook zag ik nog een collega-Marskramer en kwam ik in de andere richting een al even gepakte en gezakte gevrou tegen. Misschien niet toevallig, want eindplaats Holten ziet Marskramerpad en Pieterpad kruisen. Op die laatste route moet ik dit stuk nog wandelen.

Een kleine slotbeschouwing

En dus restte er mij nog enkel een goede 1,7 kilometer naar Holten, waar de zomerdag heel wat wandelaars, fietsers en gezinnen aantrok. Ik nestelde mij op een terrasje voor een maaltijdsalade en enkele drankjes, tevreden over deze mooie reis. Want de eerste 5 etappes van het Marskramerpad hebben zeker wat verrast, door de afwisseling, het aandeel onverharde wegen en hier en daar een authentieke en avontuurlijke natuurervaring.

Wetende dat er nog heel wat moois, zoals onder andere de Veluwe, wordt aangedaan, kijk ik dan ook uit naar het vervolg. Het soloreizen was ook een ervaring. Het wandelen op zich was geen probleem, al had een babbel af en toe wel leuk geweest. Maar dit is duidelijk het Pieterpad niet en dus is het zelfs in augustus minder druk bewandeld. Het alleen eten was iets minder leuk, maar ook dat went. Een geslaagde kennismaking met het meest oostelijke deel op deze route dus.

Meer wandelingen op het Marskramerpad vind je hier: https://fromtheseatothelandbeyond.com/het-marskramerpad/

Wandeldag 2: Hasle – Sandvig

/ jverhelst / Een reactie plaatsen

🥾 Terrein:
Een mix van fietspaden, asfaltwegen, rotsige kliffen met trappen en klauterpartijen, heidevelden, oude groeves en ruige kustlijn.

🏰 Bezienswaardigheden:

  • Jons Kapel: indrukwekkende klif en trappenroute naar een monnikengrot
  • Blåskinsdalen: een natuurparel net buiten het pad
  • Ringebakkerne: oude groeve met doorkijkbrug en watermolen
  • Slotslyngen: kleurrijke paarse heide met grazende koeien
  • Rotsformatie met kamelenhoofd
  • Hammershus (in de verte)
  • Hammer Havn: vernieuwde haven met rotsformatie Kongestolen, ruïne Solomons kapel en vuurtoren
  • Sandvig: toeristisch kustdorpje met gezellige sfeer
  • Alligne: nabijgelegen dorp met restaurants

⏳ Afstand & duur:
Ongeveer 17 kilometer, volle dagetappe inclusief pauzes en uitstapjes.

⛰️ Zwaartegraad:
Matig tot uitdagend, door trappen, klauterpartijen en hoogteverschillen, afgewisseld met relatief vlakke stukken.

⭐ Oordeel: 5/5

Een trage start richting het eerste hoogtepunt

Op de tweede dag was er een karrenvracht aan hoogtepunten voorzien, gebundeld in een goede 17 kilometer wandelen. Nochtans waren de eerste vijf à zes kilometers nog redelijk onopvallend, hoewel ook al best mooi. Vanuit Hasle ging het pad eerst over een fietspad en daarna over een asfaltweg, langs de kleine gehuchtjes Helligpeder en Teglkås.

Daarna begon het pad te klimmen en eveneens te verfraaien. De eerste stijging was er nog een met trapjes, maar al snel was het grillig op en neer gaan op artisanale wijze. De eerste tussenstop ging langs Jons Kapel, een hoge, indrukwekkende klif gelinkt aan een vermeende monnik genaamd Jon. Het vergt een hele resem trappen en een beetje geklauter om er te geraken. Daarachter ligt ook nog een impressionante klif van 40 meter, de white cliff genoemd vanwege het gevoeg van de vogels.

Een groeve en prachtige heide

Terug op het pad is het al snel weer tijd voor een uitje, namelijk een korte doortocht door de Blåskinsdalen, een heel erg mooi stukje natuur. Het lag niet echt op het pad, dus gingen we enkele honderd meters de natuursfeer opsnuiven. Het kustpad zelf bleef op en naar gaan en het dalen was soms technisch en best vermoeid met de volledige rugzak op de schouders. Een pad met zicht op zee daalde naar de oude groeve Ringebakkerne en een doorkijkbrug (slik) en nog verder via een oude watermolen naar Vang, ideaal voor een lunchpauze.

Het is meteen klimmen, maar de beloofde waterval Pissebakken was blijkbaar schuchter tot afwezig in de zomer. Helaas. Maar veel tijd om te treuren was er niet, want al snel volgde de schoonheid van Slotslyngen, met prachtige paarse heide. Om daar te geraken moeten we een eerste keer voorbij een stel grazende koeien, wat we gelukkig overleefden.

Kamelen en koeien

Na de paarse pracht volgde een eerste blik op de indrukwekkende ruïne van Hammershus, wat we de volgende dag op onze extra dag in Sandvig zouden bezoeken. Het was vanop een afstand al indrukwekkend. Wat we wel vandaag nog in volle glorie konden zien was de rotsformatie met een kamelenhoofd.

Het was indrukwekkend van bovenaf en ook de moeite waard om via een klein rotsig pad ook nog wat van dichter te bezichtigen. Daarna volgde een tweede passage met koeien, alleen waren deze net iets hitsiger. We volgden in het zog van een groep Duitsers en kwamen er zo ook hier zonder kleerscheuren van af.

Hammer en Alligne

De volgende tussenstop was er in Hammer Havn, vandaag opgewaardeerd en gecommercialiseerd. Dit was de rustplaats voor het noordelijk natuurgebied Hammerknudden werd ingetrokken. Ook dit deel was weer prachtig en gevarieerd stuk langs de zee, met de rotsformatie Kongestolen, de ruïne van Solomons kapel en de lokale vuurtoren.

Een kilometer later kwamen we aan in Sandvig, duidelijk al veel toeristischer dan Hasle. Ons verblijf was een degelijke hostel. Goed, aangezien we hier twee nachten zouden blijven. Alligne, het naburige dorp waarmee het eigenlijk vergroeid was, heeft echter de meeste restaurants en dus deden we nog wat extra kilometers. Na lang dralen kozen voor Margritten, met veel vlees en grill. We kozen voor en kip, waarbij ik ging voor honey glazed en Sara de rara versie waarin de kip in een jasje van puree zat.

Het was een prachtige wandeldag die zo gevarieerd was dat het haast voelde als een volledige reis gecomprimeerd in een dag. Gisteren was al mooi maar dit was het Bornholm van de boekjes en de promo. Een mooie, af en toe pittige etappe waarbij elke kilometer iets nieuws en fantastisch bood.

Etappe 4: Zuidlaren – Rolde (17 km)

/ jverhelst / 1 reactie

🥾 Terrein:
Een gevarieerde etappe met zachte bospaden, heidevelden en zandige duinen. Enkele licht glooiende stukken, vooral in de natuurgebieden. Geen technische moeilijkheden, maar de droge zandgrond en het vroege uur maken het toch pittiger dan verwacht. Een vlotte, goed beloopbare dag.

🏞️ Bezienswaardigheden:

  • Denneoord in Zuidlaren – historische psychiatrische instelling met zorgboerderij (incl. alpaca’s & wallaby’s!)
  • Schipborgse Diep – charmant beekdal met bruggetje en glooiend terrein
  • Gasterse Duinen – heidegebied met zandpaden en vrijlopende Galloways
  • Hunebed D10 – prehistorisch grafmonument met kleurrijke geschiedenis (en bijnaam)
  • Esdorp Gasteren – charmant met gezellige stop bij pannenkoekenboerderij
  • Ballooërveld – indrukwekkend, uitgestrekt heidegebied met WOII-sporen, archeologie & galgenberg
  • Eindpunt Rolde – met supermarkt voor bescheiden viering en praktische afsluiter

⏳ Afstand & duur:
Ca. 19 km – 5 à 6 uur wandelen met pauzes

⛰️ Zwaartegraad:
Licht tot matig. Zandige ondergrond en warm weer kunnen het zwaarder maken. Geen technische obstakels.

⭐ Oordeel: 4,5/5

Het comfortabele bed was welkom. Zeker omdat we op deze laatste dag heel vroeg uit de veren gingen. We moesten namelijk wel maar 19 kilometer doen, maar wel een trein halen tegen een bepaald uur. Onze voorziene reis, van Assen naar Rotterdam en van Rotterdam naar België was gewijzigd. Door werken tussen Rotterdam en Breda was de hogesnelheidstrein geen optie. En dus zou het een langere tocht met meer overstappen worden. Dan is het interessanter om goed op tijd de trein te nemen.

Vroeg op pad op een lege maag

Waar de voorbije dagen al wat hadden moeten improviseren met het ontbijt was dit op de laatste dag helemaal het geval. Over beter gezegd, oorspronkelijk viel er niet veel te improviseren. We waren al om 8 uur op de baan, maar de Albert Heijn van Zuidlaren opende pas om 9. We botsten op een plaatselijke markt, maar daar liet de marktkramer met lekker fruit weten dat ze pas twee uur later zouden opstarten.

En dus begonnen we te wandelen doorheen Zuidlaren met in ons achterhoofd dat we in het beste geval nog ergens een bankje konden vinden om het gasvuurtje boven te halen en havermout te maken. Maar dat was uiteindelijk niet nodig omdat we met veel geluk botste op de campingwinkel van Camping De Vledder, waar we bijna de hele resterende voorraad croissants plunderden, samen met wat chocomelk in brik en ontbijtkoek. Ons geluk was duidelijk gekeerd.

Daarvoor hadden we eventjes nabij de verschillende faciliteiten van de psychiatrische instelling Denneoord gewandeld. Rond de eeuwwisseling werd hier een voorziening gebouwd door de Vereeniging tot Christelijke Verzorging van Krankzinnigen en Zenuwlijders in Nederland. Naast een hoofgebouw zijn er ook vandaag nog heel wat bijgebouwen, woningen voor begeleid zelfstandig wonen en in het midden een kleine zorgboerderij met naast geitjes ook onder andere alpaca’s en zelfs walibi’s.

Diep, heide, hunebed

Op deze 4de dag is ons het mooiste op natuurvlak gegund. Eerst gaat het langs het Schipborgse diep, langs kleurrijke velden en het mooie waterloopje zelf. Niet veel later gingen we over een brug. Eventjes krijg je door het zeer bescheiden en zeer kortdurende stukje omhoog het gevoel alsof je in de Ardennen of Oostkantons zit.

Daarna deden we de Gasterse Duinen aan, een gebied van heide en stuifduinen. Het zanderige pad is omringd door kleurrijke heide. In de verte zagen we een boom met daar een paar Galloways die ons opwachtten. Gezien mijn ervaring met koeien ben ik niet zo happig op deze dieren, zeker niet als ze zo dicht op het pad staan. Maar we konden niet veel anders dan ze te passeren. En inderdaad, toen ik trachtte een foto te nemen begon een van hen alvast te briesen. De psychopaten op 4 poten deden hun bijnaam alle eer aan.

Ter compensatie kregen we nog een laatste hunebed voorgeschoteld. Het werd toegeschreven aan het trechterbekervolk en is 6,7 meter lang en 3,1 meter breed en niet meer intact. Het zou tijdens de Renaissance de bijzondere bijnaam  Duyffelskutte (vrouwelijk geslachtstdeel van de duivel) gekregen hebben en gelinkt aan mensenoffers. Vandaag is het grootste gevaar in de buurt dus bovenstaande runderen.

Een tussenstop en het hoogtepunt

Hierna volgt het nog even de mooie heidepaden om uit te komen in esdorp Gasteren waar de Pannenkoekenboerderij Brinkzicht op ons wachtte. Het was wat vroeg voor een pannenkoek, maar een koffie kon er wel in. Het gaf ons beide de mogelijkheid om ook nog eens een kleine toiletstop in te lassen en met optimale benen en blaas het laatste stuk, en mogelijks het hoogtepunt, te temmen.

Het Ballooërveld is de grootste restant woeste heide in Drenthe. Het werd gered doordat het tijdens een groot deel van de 20ste eeuw militair oefengebied was. De heide werd beschermd tegen vergrassing door kuddes schapen. Naast sporen uit de tweede wereldoorlog zijn er ook archeologische restanten en een galgenberg.

De ondergrond is zeer zanderig. Hier is het niet ijdel om te spreken over duinen. Gelukkig was de temperatuur al wat gezakt, zodat het niet nog zwaarder werd door hitte. Het ideale wandelweer maakte ook dat we enkele collega-wandelaars hadden. Een van hen had echter pech. Hoewel hij wel de intentie had om een groter stuk van het Pieterpad te wandelen, was zijn schoenzool losgekomen. Met het betere veterwerk probeerde hij dit te verhelpen, maar ideaal is anders.

Een laatste stukje zandweg door een veld (waar we werden gevraagd om maar liefst 25 meter afstand te houden van paarden en koeien!) bracht ons naar Rolde, waar we niet veel later een GR-teken naar links moesten negeren om zo in het centrum van het dorpje aan te komen. In de plaatselijke supermarkt konden we een middagmaal op de kop tikken en rustig verorberen als eindritueel van deze 4-daagse kennismaking met het Pieterpad.

Naar huis

Er restte ons nog enkel een hele hoop overstappen te beginnen met een busrit van Rolde naar station Assen. Door werken aan het spoor werd onze snelle weg via Rotterdam geannuleerd. In de plaats gingen we naar Zwolle, van daaruit naar Breda, waar we nog een pasta aten en zo, na alweer een goede zes uur onderweg in Brussel-Zuid. Door werken aan het spoor werd ik nog getrakteerd op een vreselijke busrit die even heet als oncomfortabel was. Met mooie herinneringen aan deze eerste etappes van het Pieterpad en met goesting om het vervolg te ontdekken.

Meer wandelingen op het Pieterpad vind je hier: https://fromtheseatothelandbeyond.com/het-pieterpad/

Etappe 4: Castletownbere – Eyeries

/ jverhelst / Een reactie plaatsen

28.655 stappen, 23,9 km waarvan 15 km op de Beara Way

🥾 Terrein

Een afwisselende tocht over asfalt, gravel, gras en rotsachtige paadjes. Na een rustige aanloop volgt een pittige klim met een steil, oneffen pad, waarna het terrein op hoogte grillig blijft. De afdaling langs een grindweg en over open heide brengt je uiteindelijk naar het kleurrijke Eyeries. Regelmatig opletten waar je je voeten zet.

🏞️ Bezienswaardigheden

Derrenataggart West Stone Circle – Twaalf stenen, heuvelachtig decor, lichte prehistorische magie
Uitzicht op Bere Island – De vuurtoren aan de overkant van de baai blijft een baken van herkenning
Wilde Beara – Klimmen over graspaden, op eenzame ruggen tussen rotsen en heide
Waarschuwingsbord ‘Dogs will be shot’ – Ierse gastvrijheid met een knipoog (of niet)
Eyeries – Regenboogdorpje met verrassend ijs (Iceberg en Brunch!) en charmante stilte

⏳ Afstand & duur

± 12 km
Afhankelijk van beenconditie en pauzes: ca. 3 uur effectief wandelen

⛰️ Zwaartegraad

Licht tot matig – Door de beperkte afstand goed te overbruggen, maar de steile klim en het technische pad maken het fysiek en mentaal net iets zwaarder dan verwacht.

⭐ Oordeel 3,5/5

De Wonde #1

Na een nachtje tobben over de wonde besloten we de man van de lokale organisatie, Footfalls, te contacteren. Het toeval wilde dat hij op dat moment aan onze B&B Stond. Sara mocht haar been openbaren voor een groep Amerikaanse toeristen. Een van hen was een verpleegster. Ze zag een ontsteking maar niets te alarmerend. We besloten in de namiddag te kijken naar de evolutie.

Prehistorie

Gezien de voorspelde hitte (die later minder echt bleek te zijn dan voorspeld) en het feit dat het enige restaurant in onze verblijfplaats Eyeries al om 18 uur sloot, besloten we de kortere etappe te doen, waardoor we helaas het dorpje met de restanten van de kopermijnen links moesten laten liggen. Maar gelukkig was het een korte maar mooie etappe.

Een asfaltbaantje met zicht op Bere Island bracht ons naar de Derrenataggart West Stone Circle, een collectie van twaalf stenen waarvan negen staand en drie op de grond. Zeker met de heuvels in de verte was het een hoogtepunt(je). Aan de andere kant zagen we de vuurtoren op het eiland, waar we gisteren vlakbij hadden gestaan.

Mooi wandelen in the middle of nowhere

500 meter verder gingen we alweer wat meer de wilde weg op. Een gravelpadje werd al snel een graspadje  en de gestage klim werd al snel een heel pak steiler. Opnieuw was het opletten waar we onze voeten zetten. Een putje loerde om elke hoek.

Na de top volgde een hobbelig parcours op het zadel, waar ik voor de eerste keer tegen de grond ging. Gelukkig was de omgeving weer fantastisch. Om onze etappe in te korten, moesten we een gravelpad naar beneden nemen (waar honden worden doodgeschoten, zo leerde een waarschuwingsbord ons).

Daarna ging het van weide naar heide, daalden we af naar het kleurrijke Eyeries, waar we avontuurlijk ijs uitprobeerden (Iceberg en Brunch, voor de liefhebbers) en naar de aangename B&B wandelde. Op dat moment overwogen we toch een doktersbezoek, maar besloten we vooral van onze avond te genieten.

De Wonde #2

Uiteindelijk kwam er geen dokter aan te pas, wegens geen beschikbaar. Wel een hele hoop zalf en nieuwe plakkers. We bleven afwachten wat het gaf en dat was ook het geval voor de lange etappe van de volgend dag en vooral het onweer dat voorspeld werd.

Eten

Chicken ceasar en cajun chicken burger in het etablissement dat tot 18 uur open was.

Verblijf

Coulagh Bay House. Vriendelijke vrouw, heel ruime kamer (4 bedden). Helaas geen TV-signaal, maar dan kan een mens wat lezen.

Meer wandelingen op de Beara Way vind je hier: https://fromtheseatothelandbeyond.com/beara-way/